Armòu(-de-Tartarìo)
Atriplex tatarica
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Nom en français : Arroche de Tartarie.
Descripcioun :L'armòu-de-Tartarìo trachis dins li relarg sala subretout en ribo de mar o peréu dins lis escoumbre e li prado de fedo. Es uno planto drecho un pòu argentado mai emé lou dessubre di fueio bèn verd. Aquéli soun forço chanjadisso coume li grano tambèn, pu o mens grando e toujour di 3 valvo cuberto de berrugo o noun.
Usanço :La bono-damo, A. hortensis, sa cousino, èi cultivado pèr èstre manjado coume d'espinarc. Sèmblo que tóuti lis armòu soun coumestible.
Port : Grando erbo
Taio : 1,2 à 1(1,5) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Atriplex
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 6 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : NaCl
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Liò : Palun
- Escoumbre e proche dis oustau
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Atriplex tatarica L., 1753
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786